CALIFORN-IR - een dystopische roadtrip door Californië

Auteur: Simon Puschmann

Californië: droomfabriek, tegencultuur, hightechindustrie.

Geen enkele andere Amerikaanse regio heeft vele generaties massacultuur zo gevormd als deze. In zijn nieuwe serie CALIFORN-IR maakt Simon Puschmann gebruik van infraroodfotografie en biedt hij de kijker een spannende en tegelijkertijd verontrustende kijk op het hedendaagse Californië.

De 45 werken zijn gemaakt in februari 2022 en zijn gemaakt met een omgebouwde Sony A7R3 op 550 nanometer, waardoor licht buiten het menselijke zichtbare spectrum kan worden afgebeeld.

Chlorofyl, dat wordt gevormd door organismen die fotosynthese uitvoeren, verschijnt als groen in het golfspectrum van het menselijk oog, terwijl het onder omstandigheden van infraroodfotografie ofwel transparant kan lijken - een observatie die voor het eerst werd gepubliceerd door Robert Williams Wood in 1919 - of een van de zeven spectraalkleuren toegewezen kan krijgen tijdens de nabewerking. Puschmann kiest de golflengte die zichtbaar is voor het menselijk oog als de kleur geel.

In de oudheid werd deze kleur geassocieerd met de zon en dus met leven en groei en met de welvaart van de samenleving, een associatie die haar hoogtepunt bereikte onder Lodewijk XIV toen de zon werd bedekt met bladgoud als teken van zijn aanspraak op macht. Zonlicht, waargenomen als geel, zorgt voor warmte, licht en groei, maar de kleur geel is ook de kleur van zwavel, woestijnzand of verdorde planten die hun chlorofyl hebben verloren en niet langer kunnen fotosynthetiseren.

Puschmanns gebruik van de kleur geel in plaats van de kleur rood, die gewoonlijk wordt gebruikt in infraroodfotografie, biedt een ongewone en tegelijkertijd irritante aanblik. Aan de ene kant biedt de kwadratuur van zijn werken, soms goed geproportioneerd, soms ontroerend, momenten die iets nieuws en ongezien benadrukken. Zo wordt een motief van een guirlande met de letters 'Venice' in een tegenlichtspel van zon en schaduw verdicht tot 'nice' en drukt zo een zomers gevoel uit, terwijl een lange opname van een broos berglandschap in zijn roodgele kleuren een herfststemming suggereert.

De Golden Gate Bridge voor een felle zon met roodgeel gebladerte op de achtergrond wordt ook een filigraansculptuur waarvan de elegantie buiten kijf staat, terwijl een opname vanuit een rijdende auto met uitzicht op een eenzame baai vakantiegevoelens oproept. Aan de andere kant opent de vervanging van de groene kleur van de planten door een stralend, bijna giftig uitziend geel in sommige foto's een keten van dystopische associaties die niet alleen doen denken aan de mooie vergankelijkheid van de herfst of de zomervrijheid, maar ook aan verschroeid gebladerte dat niet in staat is tot fotosynthese met het natuurlijke chemische chlorofyl.

Deze artistieke beslissing geeft de werken ook iets hards, enorm dreigends, wat in combinatie met het sterke blauw van de lucht, de zon die vaak met lensflares is afgebeeld en de geraffineerde cadrage, ook gelezen kan worden als een waarschuwend commentaar. Onschuldige kiekjes vanuit de auto kunnen gelezen worden als vluchtscenario's. Straatscènes of uitzichten op het voorbijtrekkende landschap suggereren de eindtijd. Landschapsopnamen van kusten en bergketens verschijnen als maanachtige landschappen en opnamen van loofbomen in de bergen of eenzame bomen aan de kust worden waarschuwende sculpturen die, ondanks hun droomachtige schoonheid, vertellen over de nachtmerrieachtige nabije toekomst.

De opnamen van een pittoresk stadje met voorbijgangers en zijn goed onderhouden bomen, een oude VW-bus uit de jaren 1970, het icoon van een leven bevrijd van sociale beperkingen, of de planten in vlakke ravijnen, die normaal gesproken worden verondersteld schaduw, schoonheid en zuurstof te bieden, kunnen dus worden gelezen als een waarschuwing.

Het tijdperk van het Antropoceen wordt al enige tijd besproken in de kunst. Het beschrijft de invloed van de mens op het milieu, die geologisch zichtbaar is. Lichtvervuiling, vervuiling van de oceanen, het verbruik van grondstoffen en hoge emissieniveaus door de verbranding van fossiele brandstoffen zijn zichtbaar geworden en hebben zich in de aarde ingegrift. Met de serie CALIFORN-IR laat Puschmann zien hoe het mogelijk is om met geraffineerde fotografische middelen en een artistieke flair een waardevolle discursieve bijdrage te leveren aan de hedendaagse kunst, die de kijker niet alleen subliem vermaakt met een nieuw, ongewoon uitzicht in zijn schoonheid, maar ook bijna indiscreet de aandacht vestigt op de ecologische gevolgen. Puschmann is er dus in geslaagd beelden van ambivalente schoonheid te creëren.

Foto's: Simon Puschmann
Tekst: Alexandra Neuss

Website Simon Puschmann: www.simonpuschmann.com
Virtuele galerij: www.californ-ir.xyz
Boek bestellen: https://lnkd.in/eRjpHRqH

Mis het niet! Een presentatie over het project vindt plaats op 16.10.22 om 11.30 uur in de Photopia in Hamburg in plaats daarvan.